Jak zmniejszyć alimenty zasądzone na byłą żonę?

Od 2009 r. mam zasądzone alimenty na żonę. Alimenty orzeczono w wyroku, w którym orzeczono separację z mojej wyłącznej winy. Winę wziąłem na siebie, żeby nie prać brudów. Zgodnie z umową w sytuacji, kiedy nie miałem pracy płaciłem czasami mniejszą kwotę.

 

Od czerwca 2013r. jestem bez pracy. Ostatnie alimenty przelałem w lipcu 2013r.

Żona zgłosiła roszczenie przez komornika. Wiem, że jest możliwość o wystąpienia o przedawnienie. Prosiłbym o takie pismo. Nie wiem, do kogo musi być wystosowane.

 

Ponadto od czerwca ubiegłego roku nie mam pracy. Od lutego jestem na zasiłku dla bezrobotnych. Wiem, że istnieje coś takiego jak wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego, ze względu na niemożność dostarczania alimentów. Gdzie należy wystąpić i z jakim pismem? 

W przypadku orzeczenia rozwodu z wyłącznej winy małżonka, obowiązek alimentacyjny nie jest ograniczony żadnym terminem. Nie wygasa z upływem czasu (art. 60§3 Kodeksu rodzinne). Może więc trwać dożywotnio (tzw. rozszerzony obowiązek alimentacyjny). Przepis dotyczące obowiązku alimentacyjnego stosuje się odpowiednio do separacji.

 

Zgodnie z art. 125 Kodeksu cywilnego roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo przed sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd, przedawnia się z upływem lat dziesięciu, chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenia okresowe należne w przyszłości ulega przedawnieniu trzyletniemu.

 

W omawianej sprawie w żadnym wypadku nie można mówić o przedawnieniu alimentów przysługujących Pana żonie a wynikających z wyroku Sądu Okręgowego.

 

Natomiast w niniejszej sprawie ma Pan dwie drogi postępowania. Pierwsza wynika z treści art. 60§3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego zgodnie, z którym obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa. Jednakże gdy zobowiązanym jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa także z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd, na żądanie uprawnionego, przedłuży wymieniony termin pięcioletni.

 

Zawarcie, więc przez byłą małżonkę nowego związku małżeńskiego skutkowałoby wygaśnięciem Pana obowiązku alimentacyjnego wobec jej osoby.

 

Inną możliwością działania jest wystąpienie z pozwem o zmianę wysokości zasądzonych alimentów. Zgodnie z art. 138 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

 

W art. 138 k.r.o. jest mowa „o zmianie stosunków". Zwrot powyższy wskazuje na konieczność porównania „momentu początkowego", czyli zawarcia umowy, w której została określona wysokość alimentów, lub też uprawomocnienia się orzeczenia zasądzającego alimenty, oraz momentu końcowego, czyli orzeczenia sądu zmieniającego umowę. Jak podkreśla T. Domińczyk: „Rozstrzygnięcie o żądaniu opartym na art. 138 wymaga, po pierwsze, porównania stanu istniejącego w dacie uprawomocnienia się wyroku zasądzającego alimenty ze stanem istniejącym w dacie orzekania o ich podwyższeniu, po drugie zaś oznacza, że upływ czasu, jaki nastąpił od daty ostatniego wyroku alimentacyjnego do daty orzekania o podwyższeniu alimentów sam w sobie nie może jeszcze przemawiać za zasadnością powództwa" – zob. T. Domińczyk (w:) Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, pod red. K. Piaseckiego, Warszawa 2009, s. 998. 

 

Podkreśla się ponadto, tak w orzecznictwie, jak i doktrynie, że wyrok zapadły na podstawie art. 138 k.r.o. nie może zostać „oderwany" od poprzedniego tytułu (zob. tamże, s. 1003). Uwzględniając powództwo, sąd powinien nawiązać do wcześniejszego orzeczenia lub umowy oraz w sposób niebudzący wątpliwości określić zakres dokonanej zmiany (orzeczenie SN z dnia 22 lutego 1949 r., WaC 277/48, DPP 1949, nr 10, poz. 50; jak podkreśla J. Pierzykowski, powyższe orzeczenie nadal zachowało swoją aktualność oraz instrukcyjny charakter – zob. J. Pietrzykowski (w:) Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, pod red. K. Pietrzykowskiego, Warszawa 2003, s. 1043).

 

W postępowaniu tym, więc będzie musiał Pan wykazać, do jakiej zmiany Pana możliwości zarobkowych doszło od dnia orzeczenia rozwodu i zasądzeniu alimentów do chwili wydania wyroku w sprawie o obniżenie alimentów. Względnie może Pan wystąpić o orzeczenie rozwodu bez orzekania o winie lub z orzeczeniem winy obu stron w skutek, czego obowiązek alimentacyjny uległ by zmianie – osobiście uważam, iż ta droga postępowania może okazać się bardziej skuteczna.