Wezwanie do zapłaty z firmy windykacyjnej

Zgodnie z art. 117 Kodeksu cywilne z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne. Nadmieniam, iż roszczenia omawiane w Pani pytaniu ulegają przedawnieniu z upływem lat trzech.

 

Przedawnieniu ulegają zarówno roszczenia o świadczenie główne, jak i uboczne, w szczególności roszczenie o odsetki od sumy pieniężnej lub świadczenia rzeczy oznaczonych co do gatunku. Wbrew ogólnej zasadzie accessorium sequitur principale, która - choć powszechnie akceptowana - nie znalazła wyrazu w przepisach kodeksu cywilnego, w prawie polskim przyjmuje się daleko idącą samodzielność roszczenia o odsetki. Stanowisko to jest ugruntowane, zwłaszcza w odniesieniu do odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia głównego. Dla jego zilustrowania, bez sięgania w bardziej odległą przeszłość, można przywołać tezę wyroku SN z dnia 19 stycznia 1990 r., IV CR 294/89, OSNC 1991, nr 2-3, poz. 33, z glosą częściowo aprobującą L. Steckiego, OSP 1991, z. 6, poz. 146, która głosi, że: "Roszczenie o zapłatę odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego po powstaniu uzyskuje byt niezależny od długu głównego i ulega przedawnieniu według własnych reguł". Stanowisko w kwestii odrębnego bytu roszczenia o odsetki SN konsekwentnie podtrzymuje (np. uchwała z dnia 9 listopada 1994 r., III CZP 141/94, M. Praw. 1995, nr 3, s. 83; wyrok z dnia 7 czerwca 2001 r., III CKN 369/00, Lex, nr 52358), choć ostatnio w jego orzecznictwie pojawiła się nowa tendencja, zmierzająca do skoordynowania terminu przedawnienia odsetek z terminem przedawnienia roszczenia o świadczenie główne (wyrok z dnia 28 kwietnia 2004 r., V CK 399/03, M. Praw. 2004, nr 11, s. 487; uchwała 7 sędziów SN z dnia 26 stycznia 2005 r., III CZP 42/04, OSNC 2005, nr 9, poz. 149).

 

Nie ma przeszkód aby już na etapie otrzymanego wezwanie do zapłaty poinformowała Pani o tym fakcie firmę windykacyjną poprzez przesłanie oświadczenia następującej treści „Niniejszym uchylam się od spełnienia dochodzonej należności podnosząc zarzut przedawnienia dochodzonego roszczenia. Jednocześnie wskazuję, iż oświadczenie to składam z daleko idącej ostrożności i nie jest ono uznaniem ani skuteczności zmiany wierzyciela, jak również nie jest potwierdzeniem istnienia przedmiotowej wierzytelności”.

 

Najbardziej klasyczne określenie skutku upływu terminu akcentuje przekształcenie się zobowiązania cywilnego w zobowiązanie niezupełne (obligatio naturalis), charakteryzujące się - z jednej strony - dalszym istnieniem roszczenia i - z drugiej strony - brakiem możliwości przymusowego wyegzekwowania go, wynikającym z faktu, że po stronie dłużnika, mimo trwania obowiązku, odpada odpowiedzialność (por. A. Wolter (w:) A. Wolter, J. Ignatowicz, K. Stefaniuk, Prawo cywilne. Zarys..., s. 325; A. Szpunar, Uwagi..., s. 19). Ten opis skutku przedawnienia wydaje się aktualny zarówno pod rządem dawnej, jak i nowej jego konstrukcji. Obecnie niewątpliwie trzeba go uzupełnić wskazaniem, że owo przekształcenie zobowiązania sąd bierze pod uwagę wyłącznie na zarzut pozwanego.

 

Możliwe więc, iż pomimo wysłania oświadczenie do wierzyciela w przyszłości skieruje od sprawę na drogę postępowania sądowego i wtedy w odpowiednim terminie zarzut przedawnienia należy ponownie podnieść w odpowiedzi na pozew czy też w sprzeciwie od nakazu zapłaty.